Du ca là một mảng sáng tác, hoạt động âm nhạc cần thiết của Nai lưng Tiến. Bài viết “Nhớ thời du ca” trong sách “Ngẫu hứng” kể về những khoảng thời gian lang thang ca hát của ông.
Ngày đó ở mặt trận mình chơi đồng chí guitar và hát cho bất cứ nơi nào có quân nhân, dù chỉ nhị ba tên. Trên đỉnh núi, ngoài bến phà, trong công sự, còn leo lên cả ụ pháo nóc cầu Long Biên. Nơi có ba người bộ đội, mình là người thứ tư, không phải để bắn, mà để hát cho thằng bắn. Thế cũng gọi là một thứ du ca thời chiến.
Ngày về hậu phương, hóng hớt nghe thày Hoàng Vân kể, có anh nhạc sĩ tóc dài kiểu hippi, trốn bộ đội, sống trong những ngăn trằn nhà, hát du ca về thân phận quê hương chiến tranh là Trịnh Công Sơn.
Cũng biết thế thôi, chứ có bao giờ nhân thức ông ta hát gì. Rồi người ta kể về Joan Baez, Victor Hara, Pete Seeger hát với guitar khắp các nơi có chiến sự. Nhưng cho tới khi xem phim về họa sĩ Goya ở Hà Nội thì mở màn thấy thích du ca thật sự. Trên phim có đội ngũ nhà thơ, ca sĩ, họa sĩ đi chân đất hát ngoài quảng trường với quần chúng nghèo, đối nghịch với kiểu trình bày hoàng cung. Phải đến lúc đó tôi mới mơ mộng, và nổi máu giang đại dương xách số đông ra đi.
 |
| Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và nhạc sĩ Trằn Tiến năm 1982. |
Một ngày kia, sau khi xong xuôi chương trình học viết giao hưởng, tôi đột nhiên nói với thày Nguyễn Đình Tấn: “Chắc em không viết giao hưởng đâu, em đi du ca đây”. Thày không nắm bắt chính mình nói gì. Bản thân cũng không hiểu nữa là thày, cứ thế mà đi.
Đại khái tôi không thích nhạc “Đài tính” (nhạc của Đài Ngôn ngữ Việt Nam - công cụ truyền thông độc nhất của nhà nước ta ngày đó). Tôi không thích khiến nhạc sĩ của “hoàng cung”, với thời đó là sáng tác theo đòi hỏi của chính quyền, viết nhạc để được phát trên đài phát thanh, thứ nhạc của cung đình dễ được nhiều người biết đến. Tôi đã biết nhạc mình không hợp với chính quyền ngay trong khoảng lúc ra trường Đại học âm nhạc.
Nhân thời điểm bị đuổi khỏi Đài Phát thanh, Truyền hình Hà Nội (chỉ vì để râu và mặc quần ống loe), mà tôi có cớ bỏ vào Sài Gòn, sống lang bạt kỳ đại dương, với cuộc sống khốn nạn như chó rách. Ở đây tôi mới được biết đến phong trào du ca phản chiến trước 75. Thế là tôi mở đầu chấp hành giấc mơ viết những ca khúc cho học sinh hát chui, nghêu ngao trong trường, bộ đội trẻ nghêu ngao ngoài chiến trường, các em bia ủ ấp nghêu ngao ngoài quán, những thứ không bao giờ được phát trên Đài.
 |
| Trần Tiến - Người nhạc sĩ du ca. |
Và tuy nhiên bài nào ra cũng bị cấm, không phát thanh đành rằng, cả hội diễn thi thố gì, cứ thấy tên Nai lưng Tiến là gạch: Từ Điệp khúc tình yêu, Những đôi mắt mang hình viên đạn, Trợ thời biệt chim én đến Mùa xuân gọi giúp Lệ Quyên đoạt giải thưởng lớn ở cuộc tranh tài nhạc nhẹ quốc tế, cũng không được phát trong nước.
Mãi tới năm 1990 tôi mới đích thực lập hàng ngũ “Du ca Đồng nội” để đi hát kiếm tiền xây dựng một “Trường nhạc cho trẻ mồ côi, trẻ thiếu hên”. Xin mãi không được giấy phép xây dựng, rồi cuối cùng lấy nhà bản thân làm lớp học “Mặt trời nhỏ tuổi” tập huấn 25 em được 7 năm, các nghệ sĩ bé đến khi trưởng thành đi kiếm tiền được, cũng là lúc tôi hết tiền, đành đóng cửa. Giai đoạn này, thì đúng là nhạc sĩ du ca.
Sau này không đi du ca nhưng vẫn tiếp diễn đẳng cấp du ca trong trắng tác. Những bài hát đủ thể loại: trong khoảng jazz, rock, hiphop, country, latin, dance vẫn có chất pop của du ca, dễ thuộc, dễ nhớ nhưng không thuận lợi, hát lên không thấy nhạt miệng. ngừng thi côngĐây chính là phong cách du ca tiến bộ kiểu Vysotxky của Nga, Serge Gainsbourg của Pháp, Bob Dylan của Mỹ. vn có Phạm Duy, Trịnh Công Sơn là những đại diện ưu tú của Du ca vn. Họ đã ra đi hết. Còn bản thân tôi chưa chết nên đành “độc du”.
Xem nhiều hơn: Máy bơm chìm nước thải giá rẻ
0 nhận xét: